Μιχάλης Ψύλος • Τα συνδικάτα καταγγέλλουν τη διάβρωση των δικαιωμάτων των εργαζομένων και την υποβάθμιση των συνθηκών εργασίας. Οι απεργίες ξεκίνησαν στις 11 Μαρτίου ενάντια στα σχέδια της κεντροδεξιάς για την εκ βάθρων μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας.
Η Φινλανδία κατέλαβε πρόσφατα την πρώτη θέση στην ετήσια κατάταξη των πιο ευτυχισμένων χωρών στον κόσμο, και μάλιστα για έβδομη συνεχόμενη φορά. Την ίδια ώρα πάντως η χώρα έχει παραλύσει εδώ και ένα μήνα από απεργίες στις μεταφορές, στα logistics και τις επιχειρήσεις ηλεκτρισμού.
Οι απεργίες ξεκίνησαν στις 11 Μαρτίου ενάντια στα σχέδια της κεντροδεξιάς κυβέρνησης του πρωθυπουργού Πέτρι Όρπο για την εκ βάθρων μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας. Η μεταρρύθμιση αλλάζει τους κανόνες στις συλλογικές συμβάσεις, περιορίζει το δικαίωμα στην απεργία και μειώνει τα επιδόματα ανεργίας. Ο Φινλανδός πρωθυπουργός δικαιολόγησε το σχέδιό του με την ανάγκη να οδηγηθεί η χώρα προς ένα « μοντέλο αγοράς εργασίας που να βασίζεται στις εξαγωγές » για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας.
Τα συνδικάτα καταγγέλλουν όμως τη διάβρωση των δικαιωμάτων των εργαζομένων και την υποβάθμιση των συνθηκών εργασίας.« Η Φινλανδία δεν γνώρισε ποτέ τόσο μεγάλη απεργία για πολιτικούς λόγους, τουλάχιστον από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο », λέει ο Νίκλας Μπρουν, καθηγητής στη Σχολή Οικονομικών Επιστημών Hanken στο Ελσίνκι. Περίπου 7.000 εργαζόμενοι μετείχαν στις απεργιακές κινητοποιήσεις , παραλύοντας για τέσσερις εβδομάδες τις μεταφορές εμπορευμάτων στα μεγαλύτερα λιμάνια της χώρας, αλλά και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και τις υπηρεσίες.
Η απεργιακή κινητοποίηση με το σύνθημα «Painava syy», («Σημαντικοί λόγοι») ολοκληρώνεται προς το παρόν σήμερα, προκειμένου να επαναληφθούν οι διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση. Τα συνδικάτα δήλωσαν πάντως ότι είναι διατεθειμένα να δώσουν μια «μακροχρόνια μάχη» εάν χρειαστεί και απείλησαν με νέες απεργίες, εάν η κυβέρνηση δεν υποχωρήσει. Η απόφαση για τη συνέχιση των απεργιών θα ληφθεί στις 18 Απριλίου.
Οι στόχοι της μεταρρύθμισης
Με τη νέα εργατική νομοθεσία που προωθεί η κυβέρνηση Όρπο, αν μια απεργία κηρυχθεί παράνομη ,όχι μόνο τα συνδικάτα, αλλά και οι μεμονωμένοι εργαζόμενοι θα πρέπει να πληρώνουν πρόστιμο εάν συμμετάσχουν σε αυτή την κινητοποίηση. Για τα συνδικάτα το πρόστιμο θα φτάνει και τα 150.000 ευρώ, ενώ κάθε εργαζόμενος που μετέχει στην παράνομη απεργία θα πληρώσει 200 ευρώ.
Τα συνδικάτα θεωρούν αυτό ως αποδυνάμωση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, σε συνδυασμό με ένα άνευ προηγουμένου κύμα περικοπών στα κοινωνικά επιδόματα. Ο Πρωθυπουργός Πέτρι Όρπο αντιτάσσει πάντως ότι ανάλογα μέτρα ισχύουν και σε άλλες σκανδιναβικές χώρες.
Η καθηγήτρια Ιλκα Κάρυλα από το Πανεπιστήμιο Τούρκου σημειώνει όμως ότι από τις εννέα σημαντικές αλλαγές στη Φινλανδική εργατική νομοθεσία, μόνο δύο έως τέσσερις ισχύουν σε κάθε σκανδιναβική χώρα. «Πουθενά αλλού στις σκανδιναβικές χώρες δεν έχει εφαρμοστεί ταυτόχρονα σε τόσο μεγάλη κλίμακα ένα πρόγραμμα που αλλάζει την ισορροπία δυνάμεων στην αγορά εργασίας», προσθέτει.
Επιπτώσεις σε όλη τη Σκανδιναβία
Η Συνομοσπονδία Φινλανδικών Βιομηχανιών (EK) ανακοίνωσε ότι οι οι απεργίες κόστισαν στη Φινλανδία κάπου 320 εκατομμύρια ευρώ. Μεγάλες επιπτώσεις είχαν όμως οι απεργίες στη Φινλανδία και στις υπόλοιπες Σκανδιναβικές χώρες.
Στη γειτονική Σουηδία, επηρεάστηκαν αρνητικά οι μεταλλουργικές επιχειρήσεις από την απεργία στα λιμάνια και το σιδηροδρομικό σύστημα της Φινλανδίας. Η μεταλλουργία Boliden υπέστη απώλειες ύψους 300 εκατομμυρίων σουηδικών κορωνών (πάνω από 30 εκατομμύρια ευρώ) στα κέρδη του πρώτου τριμήνου.
ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ
